Het Centraal Planbureau heeft het effect van de inzet van sociale wijkteams op het WMO zorggebruik onderzocht. Gemeenten zetten deze wijkteams in om de zorg dicht bij de cliënt te organiseren, bijvoorbeeld via mantelzorg. Alleen als dit niet mogelijk is, wordt professionele zorg ingezet. In de meeste gemeenten is het aantal doorverwijzingen naar professionele zorg over de periode 2015-2017 toegenomen. Echter, in gemeenten met wijkteams is het aantal doorverwijzingen in deze periode met veertien procent harder gestegen dan in gemeenten zonder wijkteams. Dat zou kunnen komen doordat de sociale wijkteams mede bestaan uit partijen die de professionele zorg aanbieden. (18 januari 2019)
Nieuws
Sociale monitor gemeente Gouda
De gemeente Gouda heeft de resultaten van de sociale wijkteams over het eerste half jaar van 2018 gepubliceerd.
Belangrijk punt was dat de sociale teams ‘jeugd’ en ‘volwassenen’ zijn samengevoegd. De sociale wijkteams hebben aldus de voortgangsrapportage van de gemeente veel gerealiseerd. Echter, via de rapportage komen ook aandachtspunten naar voren.
Helaas moet het college constateren dat het huidige systeem van het sociaal team niet in staat is voor alle indicatoren informatie aan te leveren. Er is hierdoor dan ook geen koppeling te maken met de cijfers over afgelopen jaren. Een nieuw ICT systeem moet betere informatie opleveren en ook klantvriendelijker zijn.
Verder zijn 1740 gezinnen in het eerste half jaar bereikt. De cijfers geven overigens verschillen in wijken en gebieden aan, die vragen om een nadere analyse. Het kan namelijk zijn dat in de toekomst de samenstelling van de teams per gebied meer en meer zullen gaan verschillen in aansluiting op de vraag van inwoners in het gebied.
Het grootste deel van de mensen die zich bij het sociaal team meldt doet dit met materiële en financiële vragen (40%). Dit percentage ligt hoger dan bijvoorbeeld met vragen over gezondheid (16%) of beschikbaar hulpaanbod (8%).
Verdere aandachtspunten zijn het oplossen van hulpvragen op een laagdrempelige wijze, lokaal in de buurt. Of het creëren van nieuwe oplossingen in plaats van vaak kiezen voor de traditionele route van de herindicatie gekozen waarbij dat wellicht niet nodig is.
Wat betreft de doorlooptijden op de beslistermijnen door het sociaal team: 18% van de maatwerkaanvragen wordt niet binnen de afgesproken termijn afgerond. De oorzaak hiervan ligt niet altijd bij de sociaal teams, maar kan ook komen doordat een inwoner niet tijdig kan reageren, de familie niet beschikbaar is, de brief is blijven liggen etcetera.
Het college is blij met de grote betrokkenheid van de medewerkers van het sociaal team. Ook is er oog voor de werkdruk en de onvervulde formatieplekken. Dit laatste is een groot aandachtspunt gezien ook de krapte op de arbeidsmarkt. De personele wisselingen mogen niet ten koste van de dienstverlening aan de inwoner gaan.
Nationaal preventieakkoord
Onlangs is het Nationaal Preventieakkoord gepresenteerd. Het akkoord is tot stand gekomen in overleg met overheden, zorginstellingen, maatschappelijke organisaties en bedrijven. Doel is te komen tot een gezonder Nederland, vooral het tegengaan van overgewicht en alcoholgebruik en minder roken. Er zijn diverse onderzoeken, maatregelen en voorlichtingscampagnes aangekondigd. Achtergrond is dat een gezondere levensstijl veel kan bijdragen aan het welbevinden en de gezondheid van mensen en dat de kosten voor burgers, bedrijven en samenleving dan veel lager kunnen uitvallen. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) was redelijk kritisch over het akkoord: er stonden volgens hen te weinig concrete maatregelen in. In het akkoord zijn vooral de antirook maatregelen het meest concreet en hard.
Consumentenbond kritisch over thuiszorg
De publicatie van de Consumentenbond eind vorig jaar over de ondermaatse zorg door een groot aantal thuiszorg organisaties ontlokte diverse reacties vanuit de politiek, de branche en consumenten. Het bleek dat er volgens de Consumentenbond veel mis is bij een groot aantal van de vijftig bekeken thuiszorg organisaties. Ook bleek, dat de Inspectie Gezondheidszorg daartegen onvoldoende optrad. Nemen inspectie en ministerie inmiddels voldoende maatregelen? Hiernaar loopt nog onderzoek. Verder ligt er een wetsvoorstel waarin staat dat nieuwe thuiszorg instellingen zich verplicht vooraf moeten aanmelden bij de Inspectie Gezondheidszorg. Wordt dus vervolgd
Meer zelfredzaamheid … ?
De verhuizing van de verzorgingsstaat
Sinds 2015 is een deel van verzorgingsstaat verhuisd naar de gemeenten. Die zouden dichter bij hulpbehoevende mensen kunnen komen. Gemeenten zouden beter weten aan wat voor langdurige zorg of jeugdzorg mensen behoefte hebben, of hoe ze willen ‘participeren’. Burgers zouden ook meer gaan zorgen voor mensen in hun nabijheid. Maatwerk, zelfredzaamheid, vertrouwdheid – dat waren een paar van de grote beloften van de nieuwe nabijheid.
Hoe pakt dat uit in de praktijk? Lukt het professionals om mensen zelfredzamer te laten worden? Onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit voor Humanistiek deden daar de afgelopen vier jaar uitvoerig onderzoek naar.
Kort samengevat zijn de bevindingen dat het streven naar zelfredzaamheid bij hulpbehoevenden voor zorg eerder schade aanricht dan dat het helpt. Een andere bevinding was dat het eigen netwerk inzetten bij zwakke hulpbehoevende burgers vrijwel nooit lukt. De nadruk leggen op zelfredzaamheid vergroot bovendien de ongelijkheid tussen arm en rijk.
Dit zijn natuurlijk geen leuke conclusies. Hopelijk doen alle partijen in de zorg en welzijn hun voordeel met deze bevindingen en wordt meer maatwerkzorg mogelijk.